Kenapa Orang Iban Percaya Tak Boleh Cederakan Buaya?
Tular beberapa hari lalu seekor buaya telah dijumpai di Taman Tasik Seksyen 7 Shah Alam, Selangor. Walaupun sudah berjaya ditangkap masih ramai dinasihatkan berhati-hati apabila berada di kawasan tersebut.
Namun begitu masyarakat Iban masih memandang rasa hormat yang mendalam terhadap haiwan ini sehingga tiada seorang pun daripada kaum terbesar Sarawak itu membunuhnya.
Photo from Universiti Sains Islam Malaysia
Walaupun ia mengganas di penempatan penduduk. Ini kerana mereka percaya haiwan ini ialah saudara mara mereka yang sudah meninggal dunia dan berubah menjadi haiwan tersebut kata Ipoi Datan, seorang pakar arkeologi.
Persoalannya bagaimana boleh timbulnya perasaan hormat begitu mendalam?
Photo from Sinar Harian
Orang Iban Percaya Terdapat Tuhan Yang Menjadi Penunggu Buaya
Photo from Lawat Kenyalang
Ipoi Datan berkongsi pengalaman dan kepakaran dalam menyelidik Majlis Adat Istiadat Orang Iban. Katanya, "kepercayaan tradisional berkenaan buaya dipengaruhi oleh Ribai, tuhan sungai yang juga penunggu buaya.
Secara tradisinya masyarakat Iban tinggal di kawasan perairan Borneo. Mereka lihat sungai sebagai talian hayat yang berikan mereka makan, pengangkutan dan sebagainya. Untuk memastikan laluan air ini selamat, mereka beri penghormatan kepada Ribai.
Kalau Cederakan Buaya, Mereka Ada Kuasa Untuk Balas Dendam!
Photo from Berita Harian
Tambahan pula, orang iban percaya jika mereka cederakan buaya walau apa sebab sekalipun. Reptilia ini ada kuasa untuk membalas dendam.
Menariknya terdapat cerita rakyat yang menceritakan kisah tentang seorang lelaki yang bawa keluarganya tinggal jauh dari sungai. Lelaki tersebut buat sebegitu kerana telah melakukan sesuatu kepada buaya supaya tidak boleh membalas dendam.
Photo from Malaysia Borneo Travel
Ipoi berkata, lelaki tersebut percaya di atas gunung mereka tidak akan diganggu oleh reptilia ini. Nak dijadikan cerita, rumahnya diserang oleh angin terlalu kuat sehingga satu objek berat disimpan di loteng menimpa anaknya yang sedang tidur.
Apabila keluarga melihat objek tersebut. Mereka dapati ia adalah sebuah dram diselaputi dengan kulit buaya!
Photo from Sarawak Tourism Board
Cara Masyarakat Iban Lakukan Untuk Elak Diserang Buaya
Photo from Masyarakat Iban
Ipoi turut berkongsi bagaimana masyarakat Iban lakukan untuk elak diserang oleh reptilia ini. Katanya, "mereka akan ikat daun daripada pokok jenis pudding di bot ketika melakukan perjalanan di sungai.
Daun ini menjadi isyarat kepada buaya yang orang dalam bot tidak berniat untuk mencederakan mereka. Tambahan pula, mereka juga akan membuat tatu pelbagai motif seperti mata kail di bahagian betis untuk mengelak daripada diserang.
Mereka percaya tatu ini mempunyai kuasa khas boleh menghalang daripada diserang," kata Ipoi.
Photo from Bernama
Ada Pantang Larang Terutama Jangan Keluar Pada Waktu Malam
Photo from Story of an Iban
Selain itu, Ipoi berkata, "Jangan ada rutin dengan pergi ke sungai pada waktu sama, tempat sama setiap hari. Tidak kisah untuk mandi, ambil air atau basuh baju sekalipun. Elakkan keluar menangkap ikan pada waktu malam,"
Sehubungan dengan itu Ipoi turut berkata elak ke sungai sebelum jam 6 pagi dan selepas 5 petang. Ini kerana pada waktu itu buaya aktif sedang memburu makanan.
Monyet menjadi antara makanan kegemaran haiwan ini sering turun ke sungai pada awal pagi. Kadang kala manusia diserang kerana disalah anggap ialah monyet.
Ipoi turut berkata, "jumlah individu diserang selalunya berlaku kerana menangkap ikan pada waktu malam. Mangsa pula ialah pekerja warga asing yang ingin menambah sumber makanan dengan menangkap ikan,"
Photo from KKday
Setiap Kepercayaan Ialah Unik Dan Perlu Kita Hormati
Photo from Benar News
Walaupun majoriti generasi muda hari ini semakin lupa akan tradisi dan budaya lama. Ini tidak bermakna kita tidak perlu mengambil berat serta menghormati kepercayaan seperti ini.
Apa yang kita boleh lakukan ialah menghormati apa yang diceritakan dan ambil apa yang jernih daripada kisah tersebut.
Mungkin korang situ:
📢 Follow kami di Instagram Jomexplore Instagram
📢 Follow kami di Facebook Jomexplore Faecbook
📢Follow kami di Tiktok Jomexplore Tiktok
